Z prawem spadkowym, prędzej czy później, zetknie się każdy z nas. W najtrudniejszym okresie w życiu, jakim jest pożegnanie najbliższej osoby lub też członka rodziny, trzeźwe myślenie o procedurach spadkowych nie przychodzi z łatwością, a wręcz przeciwnie. Wydaje się ogromnie skomplikowane, zwłaszcza wówczas, gdy okazuje się sprawą sporną w rodzinie. Aby przybliżyć Państwu najważniejsze pojęcia i zasady prawa spadkowego, zapraszamy do lektury poniższego tekstu.
Co to jest prawo spadkowe?
Prawo spadkowe to jeden z działów Kodeksu Cywilnego. Mówi o dziedziczeniu oraz przyjmowaniu i odrzucaniu spadku a także o zasadach dotyczących ubiegania się o zachowek po zmarłym. Ogólnie mówiąc, jest to zbiór powszechnie obowiązujących norm prawnych w sytuacji śmierci osoby fizycznej i wynikających z tego skutków prawnych. Reguluje sposób przejścia praw i obowiązków majątkowych na spadkobierców. Co istotne, prawo spadkowe zawiera informacje nie tylko na temat dziedziczenia majątku, mówi również o przejmowaniu długów po zmarłym.
Co to jest dziedziczenie spadku?
Dziedziczenie to przejście praw i obowiązków majątkowych w momencie śmierci spadkodawcy na spadkobierców. Określają to przepisy prawa materialnego. Najczęściej spadek dziedziczą dzieci i małżonek, przy czym małżonek nie mniej niż ¼ spadku. Jeżeli jednak spadkodawca nie posiadał dzieci (ani małżeńskich, ani pozamałżeńskich ani przysposobionych), małżonek dziedziczy połowę spadku, a druga połowa przypada rodzicom zmarłego. Jeżeli natomiast rodzice zmarli wcześniej, dziedziczeniem zostanie objęte rodzeństwo spadkodawcy i ich potomkowie. Są sytuacje, gdy zmarły nie posiadał małżonka ani nie miał dzieci. Wówczas cały spadek przypada rodzicom. Co jednak w sytuacji, gdy i rodzice już nie żyją? Spadek przejdzie w ręce rodzeństwa, a jeśli i oni nie żyją, ich zstępni. Jeśli nie ma nikogo z wymienionych powyżej, spadek dziedziczą dziadkowie i ich zstępni. Spadek odziedziczyć może również pasierb, a gdy go brak, gmina ostatniego miejsca zamieszkania zmarłego.
Rodzaje dziedziczenia
Dziedziczenie może nastąpić w dwóch trybach:
- Ustawowym – jeżeli brak testamentu,
- Testamentowym – na podstawie testamentu sporządzonego przez spadkodawcę.
Co to jest testament?
Z pewnością nie raz obiło się Państwu o uszy słowo testament. Co to jest testament? To nic innego jak oświadczenie woli spadkodawcy, zawierające rozporządzenia majątkiem na wypadek śmierci własnej. Jego przedmiotem mogą być wszelkie przedmioty raz prawa majątkowe, zarówno aktywa jak i pasywa czyli długi. Najczęściej testament pisany jest własnoręcznie lub u notariusza. Zarówno w jednym jak i w drugim przypadku jednak warto porządnie się zastanowić, czy testament na pewno odzwierciedla naszą ostatnią wolę. Ponadto w przypadku testamentu własnoręcznego należy pamiętać, aby był on napisany ręką testatora w całości. Testament napisany na komputerze uznaje się za nieważny. Warto również pamiętać, że treść testamentu może być w dowolnym momencie zmieniona lub odwołana.
Rodzaje testamentów
Istnieje następujący podział na rodzaje testamentów:
- Testament zwykły:
- testament pisemny – własnoręczny, holograficzny
- testament allograficzny – urzędowy
- testament notarialny – jako akt notarialny
- Testament szczególny
- testament ustn:y
- testament podróżnego
- testament wojskowego
Testament notarialny
Testament sporządzony przez notariusza jako jedyny ma moc dokumentu urzędowego. Pozostałe to dokumenty o charakterze prywatnym. Warto udać się w tym celu do adwokata w Sosnowcu. Zostanie sporządzony akt notarialny zgodnie z wolą testatora. Jego oryginał będzie przechowywany w Kancelarii przez 10 lat, a następnie zostanie przekazany do sądu rejonowego.
Co to jest wydziedziczenie?
W życiu nie zawsze jest tak pięknie, jakbyśmy tego chcieli. Zdarzają się powody, dla których zaczynamy myśleć o wydziedziczeniu dziecka lub innego członka rodziny, czyli o pozbawieniu praw do spadku. Jak to zrobić? Kodeks Cywilny mówi, że wydziedziczenie to pozbawienie prawa do zachowku. Zatem możemy wydziedziczyć tylko te osoby, którym przysługuje zachowek. Ponadto wola taka musi pojawić się w testamencie wraz z uzasadnieniem tej decyzji. Należy również pamiętać, że wydziedziczenie nie jest możliwe w przypadku osób zstępnych. Aby mieć pewność, że spadkobierca zostanie skutecznie pozbawiony jakichkolwiek praw do majątku, warto zastanowić się nad powołaniem innej osoby do dziedziczenia.
Przejęcie spadku – w sądzie czy u notariusza?
Nabycie spadku można potwierdzić zarówno w sądzie jak u notariusza. Aby poświadczyć prawa do spadku w sądzie, należy złożyć odpowiedni wniosek o stwierdzenie nabycia spadku. Mogą to uczynić spadkobiercy i ich następcy prawni, a także wierzyciele zarówno spadkodawcy, jak i spadkobiercy. Należy jednak pamiętać, że do złożenia wniosku o wydanie postanowienia o stwierdzeniu nabycia spadku może dojść dopiero po upływie 6 miesięcy od dnia śmierci i jest to dopuszczalne wówczas, gdy wszyscy znani spadkobiercy złożą już swoje oświadczenia o przyjęciu lub odrzuceniu spadku.
Wniosek o stwierdzenie nabycia spadku składa się w sądzie rejonowym, właściwym ze względu na miejsce zamieszkania spadkodawcy.
Oczywiście, czynności dotyczące spraw spadkowych w Sosnowcu można przeprowadzić również w Kancelarii Prawnej w Sosnowcu, gdzie procedura jest nieporównywalnie szybsza niż w przypadku sądu. Należy jednak pamiętać, warunkiem koniecznym jest jednoczesna obecność wszystkich spadkobierców i brak sporu pomiędzy nimi odnośnie do sposobu i osób biorących udział w dziedziczeniu.
Czy można odrzucić spadek?
Spadkobierca ma prawo do odrzucenia spadku. Jest to możliwość, z której warto skorzystać w przypadku dziedziczenia długów. Jest to czynność prawna, którą regulują przepisy Kodeksu Cywilnego. Oświadczeniu o odrzuceniu spadku w sądzie lub u notariusza należy złożyć w terminie 6 miesięcy od chwili otrzymania informacji o powołaniu do spadku, najczęściej jest to dzień śmierci spadkodawcy.
Jeżeli spadek zostanie odrzucony przez jednego ze spadkobierców, przypadający mu udział spadkowy zostanie podzielony pomiędzy pozostałe osoby dziedziczące. Nie ma możliwości przekazania tego udziału wskazanej osobie.
Jeżeli macie Państwo jakiekolwiek pytania na temat prawa spadkowego obowiązującego w Polsce lub poszukujecie pomocy w sprawach spadkowych w Sosnowcu, zapraszamy do kontaktu z naszym Radcą Prawnym.
